Grumman American AA-1

Grumman American AA-1 - fot. www.w9mv.com

1. Historia modelu

Grumman American AA-1 - Historia tego samolotu zaczyna się w 1962r., kiedy to Jim Bede opracował lekki samolot BD-1. Maszyna miała być sprzedawana jako zestawy do samodzielnego montażu. Bede starał się certyfikować składanego BD-1 według przepisów FAR Part 23, jednak nigdy nie powstał żaden tego typu zestaw. 11 czerwca 1963r. w powietrze wzniósł się prototyp BD-1. Jim Bede zmotywowany tym sukcesem postanowił założyć firmę Bede Aviation z siedzibą w Cleveland w Ohio. Mimo to pomysł produkcji kompletnych samolotów ponownie rozbił się o proces certyfikacji, który był skompilowany i kosztowny. Problem został rozwiązany gdy Jim Bede znalazł partnerów, którzy gotowi byli finansować projekt. Wtedy to Bede Aviation przekształcono w American Aviation.

Inżynierowie American Aviation postanowili przeprojektować BD-1, przede wszystkim zastosowano skrzydła o gładkim pokryciu (wcześniej fałdowane co miało zwiększać wytrzymałość) co ułatwiało proces certyfikacji według zasad Part 23. Kolejnymi zmianami było wydłużenie końcówek płatów, dzięki czemu polepszyła się prędkość wznoszenia i pułap. AA-1 Yankee Clipper (bo tak brzmiała nazwa przeprojektowanego samolotu, został wyposażony w klapki odciążające na sterze wysokości. Certyfikacyjne problemy zostały ostatecznie przezwyciężone 29 sierpnia 1967r., gdy zakończono ten żmudny proces. Pierwszy produkcyjny egzemplarz AA-1 wzniósł się w powietrze 30 maja 1968r.. Samolot ten trafił do odbiorcy jeszcze tego samego roku. Cena katalogowa AA-1 wynosiła 6495 USD, dzięki czemu Yankee był jednym z najtańszych samolotów w swojej klasie. W latach 1969-1971 fabrykę w Cleveland opuściło 459 AA-1 pierwszej wersji.

W 1971 do odbiorcy trafił pierwszy egzemplarz treningowej wersji Yankee, nazwany AA-1A Trainer. Pierwszy lot tej maszyny odbył się 25 marca 1970r.. Samolot otrzymał skrzydła o zmienionym profilu. Dzięki zmianie kształtu krawędzi natarcia maszyna miała mniejszą prędkość minimalną niż podstawowa wersja AA-1. Jednak zmiany te ograniczały również prędkość maksymalna aż o 16km/h. AA-1A był produkowany do 1972r., powstało 470 tych samolotów.

W 1971r. zakłady American Aviation, zostają wykupione przez Grummana, zmieniając nazwę na Grumman American Aviation. W krótkim czasie firma wypuszcza na rynek kolejną wersję AA-1, przeznaczoną dla szkół lotniczych nazwaną AA-1B. Modyfikacje względem pierwszego Trainera były raczej kosmetyczne. Na podstawie AA-1B powstała wersja do indywidualnego użytku, która otrzymała oznaczenie TR-2. TR-2 posiadał pojedyncze urządzenia sterowe oraz standardowe radio. Produkcja trwała do 1976r., do tego czasu powstało 680 AA-1B i TR-2. Wszystkie opisane wyżej wersje napędzane były 108- konnym silnikiem Lycoming O-235-C2C, zasilanym przez paliwo 80 AVGAS.

W 1977r. Grumman zrezygnował z produkcji lekkich samolotów turystycznych. Zakłady w Cleveland zostały sprzedane Gulfstreamowi i otrzymały nazwę Gulfstream American. Przedsiębiorstwo to postanowiło zmodyfikować AA-1B, czego wynikiem było powstanie dwóch wersji samolotu o nazwie AA-1C. Obie odmiany otrzymały nazwy nawiązujące do zwierząt z rodziny kotowatych, co było nawiązaniem do podobnych przydomków nadawanych kolejnym AA-5 (Cheetah, Tiger). I tak Lynx był wersją przeznaczoną dla prywatnych użytkowników podczas gdy T-Cat był samolotem dla szkół lotniczych. AA-1 produkowane prze Gulfstreama charakteryzowały się powiększonym statecznikiem poziomym. Jednak główną zmianą było zastosowanie 115- konnego silnika Lycoming O-235-L2C, zasilanego paliwem 100LL. Pozwoliło to na przywrócenie tym maszyną prędkości charakterystycznej dla Yankee Clipera. Do 1978r. Gulfsteram wyprodukował 211 Lynxów i T-Catów.

Łącznie powstało 1820 AA-1, co jak na amerykański rynek nie jest wynikiem oszałamiającym, jednak wobec częstych zmian własnościowych jest usprawiedliwione. Konstrukcja AA-1 stała się podstawą dla opracowania większego AA-5, który odnotował lepsze wyniki marketingowe. W części egzemplarzy zastąpiono oryginalne silniki, większymi, których moc sięga nawet 160KM. Zdarzają się również AA-1 z klasycznym podwoziem (z przednim podwoziem głównym). Większość amerykańskich posiadaczy AA-1 zrzeszonych jest w American Yankee Association. Obecnie prawa do produkcji samolotów opracowanych przez American Aviation ma True Flight Holdings LCC, więc być może historia Yankee nie jest jeszcze zamknięta.

2. Opis

2.1. Konstrukcja

2.2. Wyposażenie

2.3. Warianty

• AA-1 Yankee Clipper
• AA-1A Trainer
• AA-1B Trener i TR-2
• AA-1C Lynx i T-Cat

Oferta sprzedaży