Przemysł lotniczy w Polsce

Polska może się pochwalić 100-letnią historią lotnictwa i ponad 80-letnią tradycją przemysłu lotniczego. Silne środowiska naukowe, akademickie i inżynierskie odegrały kluczową rolę w rozwoju tego sektora. Po okresie transformacji rozwój sektora był możliwy dzięki rozszerzeniu międzynarodowej współpracy i bezpośrednim inwestycjom zagranicznym. Obecnie polski przemysł lotniczy ma bogatą ofertę eksportową zaawansowanych produktów lotniczych. Niemal w każdym samolocie pasażerskim na świecie jest przynajmniej jedna część, która została wyprodukowana w naszym kraju.
W Polsce działa ponad 120 firm prowadzących działalność w sektorze lotniczym i około-lotniczym z roczną sprzedażą na poziomie 800 mln EUR, zatrudniających łącznie ponad 23 tys. pracowników.
W większości są to małe i średnie przedsiębiorstwa (MSP) i firmy z udziałem kapitału zagranicznego oraz nieliczne już przedsiębiorstwa z mniejszościowym udziałem Skarbu Państwa. Około 80% zakładów zlokalizowanych jest w południowo-wschodniej części naszego kraju w jednym z trzech istniejących klastrów.

Działające zakłady specjalizują się w produkcji samolotów (rolnicze, szkoleniowe, treningowe, dyspozycyjne), helikopterów, szybowców oraz podzespołów (aluminium, kompozyty, GRFP) i akcesoriów. Większość produkcji lotniczej znajduje swych odbiorców za granicą w takich krajach jak: USA, Wenezuela, Indonezja, Włochy, Grecja, Kanada, Hiszpania, Niemcy, Korea Płd., Wietnam.

Potencjał wytwórczy przedsiębiorstw tkwi przede wszystkim w oferowanej jakości wyrobów (znajomości obróbki materiałów, odlewnictwa, mechaniki i elektroniki) i konkurencyjnych kosztach pracy. Istniejąca w Polsce sieć firm produkcyjnych i usługowych wspieranych przez centra B+R to potencjał do kooperacji i zlecania zamówień na części zamienne i wyroby gotowe dla sektora lotniczego.

Dzięki wysokim nakładom firm na badania i rozwój, współpracę z ośrodkami badawczymi, udział w międzynarodowych projektach, potencjał ludzki oraz rozwijające się klastery, sektor lotniczy należy do najbardziej innowacyjnych w gospodarce Polski.

Najlepszym potwierdzeniem wysokiego poziomu zaawansowania procesów stosowanych w polskim sektorze lotniczym jest udział firm Avio Polska i GE EDC Poland w pracach nad innowacyjnym silnikiem lotniczym GEnx, który  będzie montowany w najnowszych samolotach Boeing B747-8 oraz 787 Dreamliner: (Avio Polska – projektant i wyłączny producent łopatki turbinowej GEnx2 do silnika; GE EDC Poland –  prace inżynieryjne przy tworzeniu silnika).

Udział polskich firm w podobnych projektach powinien wzrosnąć dzięki dotacji Narodowego Centrum Badań i Rozwoju (NCBiR), które w latach 2013-17 zainwestuje 75 mln EUR w badania naukowe, prace rozwojowe i działania wspierające transfer ich wyników do przemysłu lotniczego.

Rozwój sektora lotniczego nie byłby możliwy bez wykwalifikowanych pracowników - co roku polskie uczelnie techniczne opuszcza ponad 11 tys. inżynierów (650 absolwentów na kierunkach lotniczych). Wysoko rozwinięty system szkolnictwa uniwersyteckiego, a także zawodowego oraz bogate tradycje to czynniki wpływające na jakość kadr sektora lotniczego. Ponadto, dzięki inicjatywom takim jak AREOnet (www.areonet.pl), doprowadzono do zacieśnienia współpracy pomiędzy przemysłem, samorządami oraz władzami szkół i uczelni w celu jeszcze lepszego przygotowywania kadr min. poprzez opracowanie programu szkoleń oraz dopasowanie profilu szkół do potrzeb rynku pracy.

Wybrane firmy branży lotniczej i około-lotniczej z kapitałem zagranicznym

• Aero-Kros
• Alinox Sp. z o.o.
• Centralne Warsztaty Lotnicze
• Cerel
• Doświadczalne Warsztaty Lotnicze
• EL-Automatyka
• Eurotech Sp. z o.o
• Faston Sp. z o.o.
• Fin Sp. z o.o.
• Goodrich Krosno Sp. z o.o.
• Hispano-Suiza Polska Sp. z o.o.
• Marco Export-Import Sp. z o.o.
• Margański & Mysłowski ZAKŁADY LOTNICZE
• Podlaska Wytwórnia Samolotów
• Pratt & Whitney Canada Inc.
• PZL Mielec
• PZL Świdnik
• PZL WP-2 w Mielcu
• RCL INDUSTRIES LIMITED SP. z o.o.
• Thoni Alutec
• TW Metals Polska Sp. z o.o.
• Wielkopolska Wytwórnia Samolotów "Samolot"
• WSK Kalisz
• WSK Rzeszów
• WSK "PZL Warszawa II" S.A.
• WSK Świdnik
• WSK - Tomaszów Lubelski
• WZL 2 S.A. Bydgoszcz
• Zakłady Mechaniczne Plage & Laśkiewicz

Mocne strony polskiego przemysłu lotniczego:

• długoletnia tradycja,
• wysoka jakość oferowanych wyrobów,
• konkurencyjne koszty produkcji i pracy,
• wykwalifikowana kadra pracownicza
• stale rozwijająca się działalność B+R, edukacyjna i szkoleniowa,
• rozwinięta sieć poddostawców,
• trzy klastery lotnicze,
• gęsta sieć lotnisk międzynarodowych i krajowych,

Szanse jakie stoją przed rodzimym sektorem lotniczym to:

• wzrost produkcji w sektorze lotniczym spowodowany dobrą koniunkturą,
• rosnąca współpraca małych firm z dużymi,
• dalszy rozwój łańcucha dostaw w Polsce przez firmy zagraniczne,
• rozwijanie działalności B+R,
• inwestycje w centra serwisowo-inżynieryjne,
• rozwój silników lotniczych,
• budowa nowych śmigłowców i lekkich samolotów w tym bezzałogowych.

Dostępne formy pomocy publicznej

Sektor lotniczy w Polsce został uznany przez rząd za priorytetowy, dlatego też firmy rozważające inwestycje mogą skorzystać z licznych form wsparcia:

Zachęty inwestycyjne w Specjalnych Strefach Ekonomicznych:

http://www.paiz.gov.pl/strefa_inwestora/zachety_inwestycyjne_w_sse

Grant rządowy:

http://www.paiz.gov.pl/strefa_inwestora/grant_rzadowy

Zwolnienie z podatku od nieruchomości:

http://www.paiz.gov.pl/strefa_inwestora/zwolnienie_z_podatku_od_nieruchomosci

Przydatne linki

www.dolinalotnicza.pl - Dolina Lotnicza
www.aerosilesia.eu – Śląski Klaster Lotniczy
www.wkl.org.pl - Wielkopolski Klaster Lotniczy
www.ilot.edu.pl - Instytut Lotnictwa
www.itwl.pl - Instytut Techniczny Wojsk Lotniczych
www.areonet.pl - Centrum Zaawansowanych Technologii Areonet - Dolina Lotnicza 
www.scntpl.pl - Śląskie Centrum Naukowo - Technologiczne Przemysłu Lotniczego
www.parklotniczy.pl - Bielski Park Technologiczny Lotnictwa Przedsiębiorczości i Innowacji
www.aeropolis.com.pl - AEROPLIS Podkarpacki Park Naukowo-Technologiczny 
www.cbk.waw.pl – Centrum Badań Kosmicznych PAN
www.ulc.gov.pl - Urząd Lotnictwa Cywilnego
www.porty-lotnicze.com.pl - Porty Lotnicze
www.kpk.gov.pl - Krajowy Punkt Kontaktowy
www.ncbir.pl - Narodowe Centrum Badań i Rozwoju