Lockheed 10/20 Electra
Lockheed 10/20 Electra - amerykański dwusilnikowy, śmigłowy samolot pasażerski, wolnonośny dolnopłat o metalowej konstrukcji, zaprojektowany i produkowany przez Lockheed Aircraft Corporation.
Historia - Kiedy rząd Stanów Zjednoczonych wydał w październiku 1934 zakaz przewożenia pasażerów przez linie lotnicze samolotami jednosilnikowymi oraz nocnych lotów dla tego typu maszyn, Lockheed z ofertą swojego nowego samolotu doskonale wykorzystał zapotrzebowanie rynku lotniczego. Electrę L-10 zakupiło i użytkowało ponad trzydziestu przewoźników na całym świecie. W latach 1936–1939 cztery 10/20 latały również w barwach PLL LOT. Osiem krajów (Stany Zjednoczone, Argentyna, Brazylia, Honduras, Hiszpania, Kanada, Wielka Brytania) wyposażyło w nią także swoje siły zbrojne.
Szeregu cywilnym nabywcom samolot służył do innych celów niż komercyjny transport pasażerski. W maju 1937 piloci Henry Tyndall Merrill i J. S. Lambie wykonali lot Ameryka–Europa–Ameryka. Ów dwukrotny przelot nad Atlantykiem, sponsorowany przez magnata prasowego, W. R. Hearsta, okrzyknięto pierwszym powrotnym lotem komercyjnym na Stary Kontynent. Electra bowiem poleciała do Londynu z filmowym zapisem katastrofy sterowca „Hindenburg”, a powróciła do Nowego Jorku ze zdjęciami z koronacji króla Jerzego VI. Za swój wyczyn Merrill (jako I pilot) otrzymał Harmon Trophy, cenioną, przyznawaną do dzisiaj amerykańską nagrodę lotniczą.
Paradoksalnie, największy rozgłos przyniosła Electrze nieudana próba lotu dookoła świata wzdłuż równika, którą w 1937 podjęła słynna pilotka Amelia Earhart. Po pokonaniu 3/4 trasy wystartowała z Nowej Gwinei i zaginęła lecąc nad Pacyfikiem.
Wiele maszyn Electra (w różnych wersjach) oraz jej następczyń (Lockheed L-12 Electra Junior i L-14 Super Electra) uczestniczyło w działaniach II wojny światowej. W USAAF samolot miał początkowo symbol: C-36, a następnie: UC-36. Pod koniec wojny Electry stały się konstrukcyjnie przestarzałe i zaczęto je wycofywać z użycia. Jednakże małe linie lotnicze i przedsiębiorstwa czarterowe wykorzystywały je aż do lat 70. ubiegłego wieku.
Dane tecniczne:
Napęd: L-10-A: 2 × Pratt & Whitney R-985 Wasp Junior SB o mocy 340 kW (450 KM) każdy
Rozpiętość: 16,8 m
Długość: 11,8 m
Wysokość: 3,1 m
Powierzchnia nośna: 42,6 m²
Własna: 2 930 kg
Prędkość maksymalna: 325 km/h
Prędkość przelotowa: 306 km/h
Prędkość wznoszenia: 300 m/min
Pułap praktyczny: 5 910 m
Zasięg: 1 150 km
wikipedia.org