Tupolew Tu-134A - w Muzeum Lotnictwa Polskiego w Krakowie
(Fot. Michał Kołomyjski)
Tupolew Tu-134
Historia Tu-134
Samolot ten był rozwinięciem Tu-124. Początkowo oznaczono go nawet jako Tu-124A. Po wprowadzeniu poważnych zmian (zmiana konstrukcji kadłuba, usterzenie typu T, silniki przesunięte do tyłu) zmieniono jego oznaczenie na Tu-134. W kodzie NATO otrzymał on nazwę "Crusty".
Tu-134 wzniósł się po raz pierwszy w powietrze w 1962r. Produkcję rozpoczęto w 1964r. a w 1967r. pierwsze Tu-134 rozpoczęły eksploatacje na liniach Aerofłotu. W 1970r.opracowano wersję Tu-134A z wydłużonym kadłubem o 2,10m, nowym oszklonym nosem oraz lepszymi silnikami Sołowiew D30-II. Mógł on zabierać 76 pasażerów oraz posiadał odwracacz ciągu (na pierwszych Tu-134 stosowano spadochron chamujący!). W czasie eksploatacji opracowano wiele kolejnych wersji rozwojowych tego samolotu, np. Tu-134B z 90-cioma miejscami oraz wersję wojskową do nauki pilotażu bombowców.
Ogólnie zbudowano około 700 Tu-134 wszystkich wersji.
Ogólnie zbudowano około 700 Tu-134 wszystkich wersji.
Tu-134 w Polsce
Tu-134 sprowadzono do Polski w 1969r. Był to pierwszy odrzutowy samolot transportowy użytkowany w Polsce (pierwszym pasażerskim odrzutowcem lądującym w Polsce roku był rosyjski Tu-104, który przybył na lotnisko Babice w Warszawie 24 lipca 1956r. Przez trzy dni obejrzało go 100 000 warszawiaków, czyli co dziesiąty mieszkaniec Warszawy.) Pierwsze Tu-134A z oszklonym nosem wprowadzono do eksploatacji w PLL LOT w 1973r. Tu-134 wprowadził nową jakość w połączeniach PLL LOT. Eksploatowano je do początków lat dziewięćdziesiątych w Polskich Liniach Lotniczych LOT i 36. Specjalnym Pułku Lotnictwa Transportowego. PLL LOT próbowało w połowie lat 90.odsprzedać swoje Tupolewy na wschód, jednak nie wszystkie znalazły nabywców. Jeden z nich trafił do Muzeum Lotnictwa w Krakowie, drugi służy do ćwiczeń policyjnej grupy antyterrorystcznej na ulicy Mszczonowskiej przy Reducie w Alejach Jerozolimskich w Warszawie a trzeci dzięki staraniom byłego pana dyrektora inż.Czesława Czujowskiego trafił do Lotniczych Zakładów Naukowych we Wrocławiu w 1998r. Egzemplarza Tu-134A z oszklonym nosem poszukiwało swego czasu po Europie wschodniej muzeum Boeinga w Seattle, lecz żaden z "lotowskich" Tupolewów tam nie trafił.
Tu-134 sprowadzono do Polski w 1969r. Był to pierwszy odrzutowy samolot transportowy użytkowany w Polsce (pierwszym pasażerskim odrzutowcem lądującym w Polsce roku był rosyjski Tu-104, który przybył na lotnisko Babice w Warszawie 24 lipca 1956r. Przez trzy dni obejrzało go 100 000 warszawiaków, czyli co dziesiąty mieszkaniec Warszawy.) Pierwsze Tu-134A z oszklonym nosem wprowadzono do eksploatacji w PLL LOT w 1973r. Tu-134 wprowadził nową jakość w połączeniach PLL LOT. Eksploatowano je do początków lat dziewięćdziesiątych w Polskich Liniach Lotniczych LOT i 36. Specjalnym Pułku Lotnictwa Transportowego. PLL LOT próbowało w połowie lat 90.odsprzedać swoje Tupolewy na wschód, jednak nie wszystkie znalazły nabywców. Jeden z nich trafił do Muzeum Lotnictwa w Krakowie, drugi służy do ćwiczeń policyjnej grupy antyterrorystcznej na ulicy Mszczonowskiej przy Reducie w Alejach Jerozolimskich w Warszawie a trzeci dzięki staraniom byłego pana dyrektora inż.Czesława Czujowskiego trafił do Lotniczych Zakładów Naukowych we Wrocławiu w 1998r. Egzemplarza Tu-134A z oszklonym nosem poszukiwało swego czasu po Europie wschodniej muzeum Boeinga w Seattle, lecz żaden z "lotowskich" Tupolewów tam nie trafił.
Obecnie w PLL LOT zastępują je samoloty Boeing B-737 oraz B-767.
Dane techniczne:
| Tu-134 | Tu-134A | |
| Liczba pasażerów | 72 | 84 |
| Silniki | Dwa 64.5kN Sołowiew D30 | Dwa 66.7kN Sołowiew D30-II |
| Ładunek | 27,500kg | 29,050kg |
| Masa startowa | 44,500kg | 47,000kg |
| Prędkość przelotowa | 750 km/h | 750 km/h |
| Prędkość maksymalna | 900 km/h | 900 km/h |
| Zasięg maksymalny | 3,500 km | 5,000 km |
| Rozpiętość skrzydeł | 29,0 m | 29,0 m |
| Całkowita długość | 34,35 m | 37,05 m |
| Wysokość | 9,02 m | 9,14 m |
| Powierzchnia nośna | 127,3 m2 | 127,3 m2 |
Jakub Marszałkiewicz