
Jakowlew Jak-3 - samolot myśliwski Jak-3 był rozwinięciem konstrukcji Jaka-1M. W końcu 1942r. podjęto próbę poprawienia osiągów tego samolotu. Zmniejszono rozpiętość i powierzchnię nośną, poprawiono aerodynamikę, wymieniono osłony chłodnic wody i oleju, zastosowano chowane w locie kółko ogonowe. Prace prowadzono pod kierunkiem inż. K. W. Silelszczikowa. Prototyp był gotów w kwietniu 1943r. Po wprowadzeniu kilku poprawek przeprowadzono do października 1943r. próby państwowe, a następnie zakwalifikowano samolot do produkcji seryjnej. Próbna seria Jaków-3 brała udział w bitwie pod Kurskiem, na szerszą skalę samolot wprowadzono do służby na początku 1944r. Myśliwiec wykazywał bardzo dobre osiągi i zwrotność, jego wadą było niedostateczne uzbrojenie strzeleckie. Łącznie zbudowano 4848 egzemplarzy.
Wersje i odmiany:
-
Jak-3ASz-82 - wersja z 1945r. wyposażona w silnik gwiazdowy 18-cylindrowy ASz-82 o mocy 979 kW (1330 KM)
-
Jak-3P - wersja z 1944r., uzbrojona w 3 działka 20 mm.
-
Jak-3PD - wersja z 1944r., z silnikiem WK-106 o mocy 1075 kW (1460 KM); uzbrojenie jak w Jak-3U.
-
Jak-3R - samolot z 1945r., wyposażony w pomocniczy silnik rakietowy RD-1ChZ o ciągu 294 daN (300 kG).
-
Jak-3T - wersja z 1945r., przeznaczona do zwalczania czołgów, uzbrojona w 1 działko kal. 37 mm i 2 działka kal. 20 mm.
-
Jak-3TK - prototyp Jak-3U z 1944r., ze sprężarką TSiAM.
-
Jak-3U - samolot myśliwski z 1944r., produkowany seryjnie. Napęd stanowił silnik rzędowy WK-107A o mocy 1178 kW (1600 KM). Uzbrojenie - 2 k.m. kal. 12,7 mm i 1 działko kal. 20 mm (w ostatnich egzemplarzach karabiny maszynowe zastąpiono drugim działkiem 20 mm). Nie był używany w II wojnie światowej.
-
Jak-3U2 - wariant z 1946, napęd stanowił silnik rzędowy WK-108 o mocy 1325 kW (1800 KM).
-
Jak-3UTI - dwumiejscowy samolot szkolno-treningowy z 1945r. Napęd stanowił silnik gwiazdowy ASz-21 o mocy 515 kW (700 KM) Samolot był uzbrojony w 1 k.m. kal. 12,7 mm. Istniał jedynie prototyp.
-
Jak-3WK - odmiana z 1944r., wyposażona silnik rzędowy WK-108 o mocy 1325 KW (1800 KM).
Poza Armią Czerwoną Jaki-3 wykorzystywane były przez francuski pułk lotnictwa myśliwskiego "Normandie-Niemen". 40 samolotów tego typu po II wojnie światowej trafiło do Francji, gdzie przetrwały do 1956r. W lotnictwie polskim używano 25 Jaków-3. Znajdowały się one na stanie 1 PLM "Warszawa", 9,10 i 11 PLM, a także w 1 Mieszanym Szkolno-Treningowym Pułku Lotniczym.
Konstrukcja: mieszana (samoloty ostatnich serii - całkowicie metalowa), jednosilnikowy, jednomiejscowy dolnopłat wolnonośny. Kadłub składał się z kratownicy stalowej pokrytej blachą duralową lub sklejką krytą płótnem (z tyłu kadłuba). Skrzydła drewniane, kryte sklejką. Podwozie klasyczne dwukołowe wciągane w locie. Napęd stanowił silnik rzędowy WK-105PF2 o mocy 927 kW (1260 KM)
Uzbrojenie: 2 k.m. UBS kal. 12.7 mm oraz 1 działko SzWAK kal. 20 mm
Dane techniczne:
Rozpiętość |
9,2 m |
Długość |
8,5 m |
Wysokość |
2,38 m |
Powierzchnia nośna |
14,85 m2 |
Masa własna |
2105 kg |
Masa całkowita |
2660 kg |
Prędkość maksymalna |
650 km/h |
Pułap |
10 800 m |
Zasięg |
670 km |
Opracował: Paweł Szczepaniec