|
Bardzo często w literaturze dotyczącej amerykańskiego wojskowego sprzętu i wyposażenia lotniczego pojawiają się literowo cyfrowe symbole określające rodzaj sprzętu bojowego. Symbole te kryją w sobie wiele informacji na temat danego samolotu, pocisku rakietowego czy urządzenia radarowego. W 1962 roku wprowadzono obowiązujący do dzisiaj w armii amerykańskiej jednolity system oznaczeń szczegółowo opisany w publikacji Ministerstwa Obrony USA nr. 4120.15-L.
System ten wykorzystywany jest do oznaczania samolotów, rakietowych pocisków sterowanych, rakiet, satelitów i wyposażenia elektronicznego. Poniżej chcielibyśmy przedstawić podstawowe zasady budowy symbolu oznaczania sprzętu w tym systemie w celu ułatwienia wszystkim entuzjastom lotnictwa i techniki wojskowej odczytywania znaczeń kryjących się za tym symbole. Typowe oznaczenie sprzętu wojskowego zbudowane jest następująco: XXXX-000X (-00-XX) gdzie X oznacza literę a 0 cyfrę symbolu. Jednorazowo w symbolu nie muszą wystąpić litery i cyfry. a) oznaczanie samolotów W tym przypadku oznaczanie rozpoczyna się od pierwszej kreski a kolejne litery dodawane są w lewą stornę. Pierwsza litera oznacza kategorię pojazdu latającego np. śmigłowiec, samolot pionowego/skróconego startu i lądowania (V/STOL) itp. Dla zwykłych samolotów oznaczenie to nie jest stosowane (np. w symbolu SH-2F H oznacza śmigłowiec; samolot F-16A jest zwykłym samolotem i dlatego w symbolu nie ma oznaczenia kategorii pojazdu). KATEGORIA POJAZDU LATAJĄCEGO Występują tu następujące litery: G - szybowiec, H - śmigłowiec, S - samolot kosmiczny, V - samolot pionowego/skróconego startu i lądowania (VTOL/STOL), Z - pojazd lżejszy od powietrza. Kolejna litera, oznaczająca podstawowe przenzaczenie pojazdu latającego, jest najważniejszym elementem symbolu. Określa on dla jakiego zastosowania projektowany był dany pojazd (np. w symbolu B-2 litera B oznacza bombowiec). PODSTAWOWE PRZEZNACZENIE opisywane jest następującymi literami: A - szturmowy, B - bombowy, C - transportowy, E - ze specjalnym wyposażeniem elektronicznym, F - myśliwski, O - obserwacyjny, P - patrolowy, R - rozpoznawczy: ER - rozpoznania elektronicznego, SR - rozpoznania strategicznego, TR - rozpoznania taktycznego, S - do zwalczania okrętów podwodnych, T - szkolny, U - do celów usługowych (utility), X - badawczy Następna litera określa, że pojazd został zmodyfikowany do określonych potrzeb. W symbolu może wystąpić jednorazowo tylko jedna litera określająca modyfikacje. Poprzedza ona literę określającą podstawowe przeznaczenie. Stosowane litery mają nastepujące znaczenie: A - szturmowy, C - transportowy, D - kierowania BŚL, E - ze specjalnym wyposażeniem elektronicznym, F - myśliwski, H - do zadań poszukiwawczo ratowniczych (SAR), K - latający tankowiec, L - dostosowany do działania w warunkach polarnych, M - wielozadaniowy, O - obserwacyjny, P - patrolowy, Q - BŚL, R - rozpoznawczy, S - do zwalczania okrętów podwodnych, T - szkolny, U - do zadań usługowych, V - do transportu personelu i VIP, W - meteorologiczny. Jako ostatnia w pierwszej części symbolu występuje litera określająca STATUS danego pojazdu latającego. Wskazuje ona, że np. samolot nie jest seryjny a wykorzystywany jest do badań, modyfikacji, lub jest prototypem. Symbol ten poprzedza litery oznaczające przeznaczenie podstawowe i modyfikacje. Stosowane są następujące litery: G - nie latający, J - czasowo przeznaczony do badań specjalnych, N - na stałe przeznaczony do badań specjalnych, X - eksperymentalny, Y - prototyp, Z - planowany. Jeżeli ponownie wrócimy do pierwszej kreski i będziemy posuwać się w prawo to napotkamy: NUMER PROJEKTU Zazwyczaj jest to numer kolejny pojazdu latającego o danym przeznaczeniu. Np: C-20D, C-21A, C-22A, C-23B, EC-24A, VC-25A, C-26A, C-27A. Często jednak numery nie występują w kolejności np. F-23, F-111, F-117. Jako kolejny często występuje symbol SERII. Są to kolejne litery alfabetu okreśłające większe modyfikacje wersji podstawowej. Modernizacja samolotu podstawowego oznacza jest literą A, modyfikacja wersji A oznaczana jest B itd. Litery I i O są pomijane. Np. F-16B oznacza modernizację samolotu w wersji F-16A. Następnie pojawia się kolejna kreska i dwa komplety znaków. Nie występują one zbyt często i nierzadko pomijane są w oznaczeniu samolotu. W kolejności od lewej oznaczają one: NUMER BLOKU który określa serię identycznych samolotów danego typu. Następnie występuje kreska, która oddziela literowy symbol będący KODEM IDENTYFIKACYJNYM PRODUCENTA. Kod ten określa wytwórcę danej maszyny. Prykładowe kody producentów: CO - Convair NA - North American LO - Lockheed NO - Northrop GD - General Dynamics Na przykładzie pokazana jest budowa oznaczenia: KA-6D Zmodyfikowane przeznaczenie------------| | | | Podstawowe przeznaczenie------------------| | | Numer projektu-------------------------------------| | Seria---------------------------------------------------| Czasami do oznaczenia dodawany jest też numer bloku i kod producenta: F-106A-120-CO Przeznaczenie podstawowe-----| | | | | Numer projektu---------------------------| | | | Seria------------------------------------------| | | Numer bloku--------------------------------------| | Kod producenta---------------------------------------| b) oznaczanie kierowanych pocisków rakietowych, silników rakietowych , rakiet nośnych i satelitów Budowa ogólnego symbolu jest identyczna jak dla samolotów. Od pierwszej kreski w lewo napotykamy następujące symbole: KATEGORIĘ POJAZDU Określa typ środka bezpilotowego. B - silnik rakietowy M - sterowany pocisk rakietowy lub środek bezpilotowy N - pocisk doświadczalny R - rakieta nośna S - satelita. PODSTAWOWE PRZEZNACZENIE Jest to najważniejszy element symbolu określający przeznaczenie urządzenia. C - transportowy/ do przewozu ładunku D - makieta pozorująca obiekt wojskowy E - elektroniczne lub łączności G - do atakowania celów naziemnych I - do przechwytywania celów powietrznych lub kosmicznych L - do wykrywania startów rakiet lub obserwacji M - do celów badawczych lub kalibracji przyrządów N - nawigacyjny Q - bezpilotowy środek latający S - wsparcia kosmicznego T - szkoleniowy U - do atakowania celów z pod wody W - rozpoznania pogody Kolejna litera symbolu określa MIEJSCE I SPOSÓB STARTU: A - z powietrza B - z różnych miejsc C - z zasobnika F - start indywidualny G - z pasa startowego H - przechowywany w silosie L - wystrzeliwany z silosu M - z ruchomej wyrzutni P - z wyrzutni ręcznej R - z okręt S - z przestrzeń kosmiczna U - z pod wody Ostatnia litera oznacza SYMBOL STATUSU C - na uwięzi D - makieta pozorująca obiekt wojskowy J - czasowo przeznaczony do badań specjalnych M - zmodyfikowany X - doświadczalny Y - prototyp Z - planowany Dla reszty oznaczenia obowiązują te same zasady co dla oznaczeń samolotów, z wyjątkiem bloku i kodu wytwórcy. Mogą one być zastąpione przez NUMER KONFIGURACJI, który oznacza modyfikację. Przykładowo: AIM-9L Środowisko startu -----------------------------------| | | | | Podstawowe przeznaczenie ------------------------| | | | Rodzaj środka --------------------------------------------| | | Numer projektu ----------------------------------------------| | Seria -----------------------------------------------------------| c) wyposażenie elektroniczne Począwszy od pierwszej kreski idąc w kierunku lewym napotykamy oznaczenia: PRZEZNACZENIE określające podstawowe zastosowanie danego urządzenia elektronicznego. A - zespół pomocniczy B - wspomaganie bombardowania C - łączność D - odnajdywanie kierunku, rozpoznawanie i/lub obserwacja E - wystrzeliwanie lub zwalnianie uzbrojenia G - kierowanie ogniem lub odnajdywanie źródeł światła H - nagrywanie lub reprodukowanie K - obliczanie (komputer) M - naprawy i diagnostyka N - pomoce nawigacyjne Q - przeznaczenie specjalne lub kombinacja zastosowań R - odbieranie/ wykrywanie pasywne S - wykrywanie i/lub przeszukiwanie dookólne T - przekazywanie sygnałów W - automatyczna lub zdalna kontrola lotu X - identyfikacja i rozpoznawanie Y - obserwacja i kontrola RODZAJ SPRZĘTU: A - pracujący w zakresie podczerwieni lub światła niewidzialnego C - moduł obudowy D - wykrywanie, określanie i pomiary natężenia promieniowania E - wykrywanie i pomiary związane z bronią atomową F - fotograficzny G - do telegrafii lub teletypii I - interkom lub urządzenie przeznaczone do współpracy z telefonią publiczną J - układ elektromechaniczny lub inercyjny K - do zastosowań telemetrycznych L - do zakłócania elektronicznego M - meteorologiczny N - wykrywania obecności dźwięków w powietrzu P - radar Q - sonar lub do wykrywania emisji dźwięków pod wodą R - łączności radiowej S - specjalnego przeznaczenia, magnetyczne T - telefonii (kablowej) V - operujący w zakresie światła widzialnego lub przeznaczony do zobrazowania W - uzbrojenie X - faks lub TV Y - przetwarzanie danych SPOSÓB LUB MIEJSCE ZAINSTALOWANIA A - na samolocie pilotowanym B - na ruchomym pojeździe podwodnym (okręt podwodny) C - przenoszony przez samoloty D - przenoszony przez samoloty bezpilotowe F - utwierdzony naziemnie G - ogólnego zastosowania K - ziemno-wodny M - na ruchomej platformie naziemnej P - przenośny S - nawodny T - transportowany naziemnie U - części ogólnego zastosowania V - montowany na pojazdach naziemnych W - nawodny i podwodny Z - przenoszony przez samoloty pilotowane i bezpilotowe SYMBOL ZASTOSOWANIA WE WSZYSTKICH RODZAJACH SIŁ ZBROJNYCH (JOINT SERVICE): AN Dla reszty oznaczenia obowiązują te same zasady jak w przypadku oznaczeń stosowanych w samolotach za wyjątkiem oznaczenia bloku i producenta. Mogą one być zastąpione symbolami oznaczającymi modyfikacje. Przykładowo: AN/APS - 137H Wskaźnik ogólnego zastosowania------------------| | | | | | Miejsce instalowania---------------------------------------| | | | | Rodzaj sprzętu------------------------------------------------| | | | Przeznaczenie--------------------------------------------------| | | Numer projektu---------------------------------------------------------| | Seria-------------------------------------------------------------------------| Opracowanie: Krzysztof Krzysztofowicz www.polskieniebo.pl Blog Polskie Niebo poświęcony jest tematyce lotnictwa w Polsce i na świecie. Znajdziecie na nim informacje o najnowszych wydarzeniach, ciekawostkach i stronach internetowych w lotnictwie. 
 
 Wirtualne biuro prasowe wspomagające komunikację firm oraz instytucji.
Internetowy serwis udostępniający mediom informacje z różnych branż.
 Forum SPOTTER.PL
Serwis o symulatorach lotniczych.
broker lotniczy
 wynajem i czartery samolotów, przeloty typu air taxi - na całym świecie.
to dynamicznie rozwijające się przedsiębiorstwo lotnicze oferujące najwyższe standardy w obszarze szkoleń lotniczych oraz obsługi technicznej statków powietrznych.Dla realizacji misji firma stale unowocześnia i powiększa ofertę produktów i usług dostosowując ją do aktualnych wymagań rynku, a wysokiej klasy specjaliści gotowi są rozwiązać wszelkie problemy i pomóc Klientom w realizacji ich potrzeb i marzeń.
Ośrodek Royal-Star Aero oferuje szkolenia do licencji: Aeroklub Polski
 
    
Aktualności lotnicze
|
Dzisiaj jest: 22 March 2019
